Đền thờ công chúa Bàn Tranh ở đâu? Ở Phú Quý có một ngôi miếu cổ thờ công chúa Bàn Tranh, người dân gọi là miếu bà Chúa. Được xây dựng từ đầu thế kỷ XVI công chúa được mọi người tôn vinh là bậc hiền tài. Công chúa đã tạo dựng một cuộc sống ấm no cho người dân khi đưa giống cây lên đảo. Cùng tìm hiểu đôi nét lịch sử về đền thờ công chúa Bàn Tranh – Phú Quý.
» Xem thêm nhiều tour du lịch Mũi Né Phan Thiết
» Xem thêm tour du lịch đảo Phú Quý – Bình Thuận
Đền thờ công chúa Bàn Tranh ở đâu?
Tọa lạc tại xã Long Hải, Phú Quý, Bình Thuận. Đền thờ công chúa Bàn Tranh được gọi theo tên của công chúa vương quốc Champa. Sau khi bà mất thì người dân trên đảo lập đền và thờ phụng bà gọi là đền thờ công chúa Bàn Tranh.
Công chúa Bàn Tranh là người có công đầu trong việc đưa lên đảo những giống lương thực, hoa màu. Hướng dẫn người dân trên đảo Phú Quý khai khẩn đất đai làm ruộng vườn. Hình thành xóm làng và chỉ dạy người dân cách trồng trọt, làm nghề.
Với những công lao to lớn đó, người Chăm nói riêng và người dân trên đảo Phú Quý nói chung đã tôn vinh gọi công chúa Bàn Tranh là Bà Chúa Xứ, sau khi bà mất người dân trên đảo đã xây đền thờ cúng và gọi tên là đền thờ công chúa Bàn Tranh hay đền thờ Bà Chúa Xứ.
Câu chuyện về công chúa Bàn Tranh
Theo truyền thuyết và tư liệu của bảo tàng tỉnh Bình Thuận. Công chúa Bàn Tranh tên thật là Po Sah Ina là con gái vương quốc Chămpa. Vua Po Kathit, còn có tên Po Dam (Po Kathit, người Việt gọi là Bàn La Trà Duyệt) làm vua từ năm 1458 đến 1460.
Công chúa Bàn Tranh yêu một chàng trai cùng dân tộc nhưng khác tôn giáo. Không thuộc dòng dõi hoàng tộc nên bị các vị đại thần triều đình lúc bấy giờ phản đối.
Công chúa bị cho là mang tội bất kính với vua cha nên phải chịu hình phạt lưu đày ra hoang đảo vĩnh viễn không được trở về đất liền. Vua cha đã ban cho công chúa Bàn Tranh một số tùy tùng, dụng cụ sản xuất, đánh bắt hải sản, nhiều hạt giống lương thực, chiếc thuyền buồm để tự mưu sinh.
Sau những ngày lênh đênh trên biển, thuyền của công chúa cặp vào hòn đảo. Và từ đó, công chúa cùng những tùy tùng đi theo đã khai khẩn, mở đất lập làng tạo dựng cuộc sống mới trên hòn đảo này.
Người xưa ghi ơn công chúa Bàn Tranh
Bà lênh đênh đảo, đã giúp người dân ở đây cách trồng trọt. Làm cho cuộc sống người dân ấm no, đầy đủ hơn.
Ghi nhận những công lao to lớn của công chúa Bàn Tranh. Các vua Triều Nguyễn đã phong bà là Hiển dũng Chương uy Hùng nghị Đoan túc chi Thần. Từ đời vua Minh Mạng (1820-1840) cho tới vua Khải Định (1916-1925) đã ban tặng cho bà 8 sắc phong. Giao cho ngư dân đảo Phú Quý thay nhau hương khói, phụng thờ.
Trong miếu thờ công chúa Bàn Tranh, còn một số di vật linh thiêng như bài vị, bệ thờ, liễn đối, hoành phi viết bằng chữ Hán, ca ngợi tài năng, công đức Công chúa Bàn Tranh. “Hiển hách miếu thần ngàn năm còn đó Linh thiêng cung thánh vạn thuở chẳng rời.”
Câu đối khắc bằng chữ Hán gắn ở cột đền thờ có nội dung. “Linh thần hiển hách phù trong đảo Giúp nước thay trời cứu vạn dân.”
Lễ hội đền thờ công chúa Bàn Tranh
Lễ hội đền thờ công chúa Bàn Tranh diễn ra vào ngày mùng 3 tháng giêng hàng năm. Đây cũng là ngày giỗ Bà. Vào dịp lễ hội, Ban Quản lý đền thờ tổ chức nghi lễ thỉnh rước sắc phong của công chúa Bàn Tranh. Làng đang lưu giữ, thờ phượng sắc về đền thực hiện tế lễ.
Đoàn lễ khởi hành nghinh rước sắc phong tại làng đang giữ sắc rồi đi qua các ngõ đường trong làng. Sau đó thẳng tiến về đền thờ công chúa. Khung cảnh rước sắc phong diễn ra trang nghiêm, thành kính. Nhưng cũng không kém phần đông vui, nhộn nhịp hòa với âm thanh rộn rã của nhạc lễ nổi lên liên tục trên đường đi.
Vào các dịp lễ hội, còn diễn ra nhiều loại hình diễn xướng văn hóa dân gian như chèo Bả trạo, hát Bội, múa Tứ linh… là những loại hình diễn xướng dân gian độc đáo của người dân đảo Phú Quý.
Đền thờ công chúa rất tâm linh được người dân địa phương tín ngưỡng, thờ cúng trang nghiêm. Nằm ngay trên đường chính nên rất thuận tiện đi lại. Đền thờ với kiến trúc cổ kính, uy nghiêm, rộng rãi. Đặc biệt cây cổ thụ 100 năm đứng vững. Rợp bóng mát mang lại không gian mát mẻ cho ngôi đền.
Lời kết
Ngày nay tuy người Chăm không còn sinh sống trên đảo, nhưng câu chuyện về nàng công chúa Chăm đã trở thành tấm gương sáng, đi vào tâm thức người dân mà cho đến hôm nay danh thơm tiếng tốt vẫn được gìn giữ và trao truyền cho hậu thế.
Cre ảnh Sưu Tầm
