Bạc Liêu không chỉ biết đến với nghệ thuật đờn ca tài tử Nam Bộ mà nơi đây còn chứa đựng nhiều nét tâm linh, văn hóa, kiến trúc lâu đời mà người Kinh – Hoa – Khmer đang sinh sống tại nơi đây. Điều đặc biệt phải kể đến Chùa Xiêm Cán Bạc Liêu, nơi đây có tuổi đời hơn 135 năm lịch sử dài dẵng nhưng đổi lại có nét đẹp kiến trúc uy nghi, tráng lệ luôn để lại dấu ấn khó phai trong lòng du khách.

Chùa Xiêm Cán Bạc Liêu 

Chùa Xiêm Cán nằm ở ấp Biển Đông B, xã Vĩnh Trạch Đông, Bạc Liêu là công trình kiến trúc nổi bật cũng là nơi tổ chức nhiều lễ hội hàng năm của người Khmer nơi đây. Chùa có khuôn viên rộng 4ha, đây là quần thể kiến trúc tôn giáo lớn bậc nhất khu vực Đồng Bằng Sông Cửu Long

Chùa Xiêm Cán ban đầu có tiếng Khmer là Komphisako, khi người hoa đến định cư chủ yếu là người Triều Châu họ đã gọi chùa là Xiêm Cán trong tiếng Tiều của họ có nghĩa là “giáp nước” dùng để chỉ ngôi chùa nằm cạnh bờ biển.

Lịch sử hình thành của Chùa Xiêm Cán Bạc Liêu

Cách trung tâm thành phố Bạc Liêu tầm 7km, chùa Xiêm Cán được xemm là một trong những trung tâm văn hóa đặc sắc của tỉnh Bạc Liêu nói chung và cộng đồng người Khmer sinh sống ở đây nói riêng. Hướng theo lối Phật giáo Nam Tông, có thể nói chùa là dấu mốc kiến trúc, tín ngưỡng, văn hóa tuyệt hảo khu vực Tây Nam Bộ. Trong các tour du lịch miền Tây 2 ngày, nơi đây xứng đáng là điểm dừng chân đáng để bạn ghé đến tham quan.

Dựa vào ghi chiếu trên bia đá được viết bằng văn tự tiếng Khmer thì thời điểm khởi công xây dựng chùa là vào ngày 7 tháng 5 dương lịch năm 1887. Buổi đầu chùa có tổng diện tích là hơn 4500m2.

Chùa là nơi lưu giữ bộ sách Khmer cổ được viết trên lá cây dày đến 70 trang. Năm 2001 Ủy ban nhân dân tỉnh Bạc Liêu đã xếp chùa Xiêm Cán là di tích kiến trúc nghệ thuật. Năm 2009 chùa Xiêm Cán thỉnh nhận xá lợi Phật, xây Bảo tháp Ngọc xá Lợi tôn nghiêm đối diện với giảng đường.

Ngày 29 tháng 6 năm 2022, UBND tỉnh Bạc Liêu ban hành Quyết định số 247/QĐ-UBND công nhận di tích lịch sử văn hóa Chùa Xiêm Cán là điểm du lịch tiêu biểu của khu vực Đồng bằng sông Cửu Long

Những dấu ấn kiến trúc độc đáo in sâu vào tâm trí du khách

Chánh điện là tòa nhà chính trong chùa, nằm ở trung tâm khuôn viên trên một nền cao khoảng 1,5 mét. Bên trong chánh điện (sala) mang đậm dấu ấn văn hóa của người Khmer với những hình ảnh trang trí trên nóc có liên quan đến Angkor Wat.

Trên những cây cột trong điện là các tiên nữ và quái vật mang ý nghĩa như một lời răn dặn các tín đồ Phật tử, phải vượt qua những thử thách trên con đường tu hành chánh quả.

Hơn hết, biểu tượng con rắn được đưa vào trở thành một họa tiết trang trí thú vị, dựa theo quan niệm cho rằng đấy chính là biểu trưng cho tấm lòng từ bi hỷ xả của Đức Phật, khi Người thuần hóa được loài vật hung dữ này. Ở phần chánh điện còn có thờ đức Phật Thích Ca, trên khắp bốn bức tường đều điểm tô, khắc họa về quá trình tu hành khổ luyện của Đức Phật.

Trong khuôn viên của chùa là những hàng cây thốt nốt cao lớn, vươn tỏa những bóng mát như hình chiếc ô dù khổng lồ, thấp thoáng là màu vàng của các mái vòm, cầu thang, tường của chùa càng làm không gian thêm phần thoáng đãng và thanh tịnh. Phần mái chùa có cấu trúc nhiều tầng, nhiều lớp chồng lên nhau, hòa cùng với ngọn tháp cao vút càng tạo nên sự thanh thoát, uy nghi của chùa Xiêm Cán.

Nếu nói màu nào chủ đạo trong bức tranh nơi đây, có thể nói rằng màu vàng và đỏ là hai màu rực rỡ bao trùm lên tất cả, dưới ánh nắng như tô điểm vẻ đẹp kiêu sa, lộng lẫy của chùa. Đi dạo bên ngoài chùa, bạn sẽ thấy tượng Phật nằm, cây trụ có biểu tượng hình con rắn 5 đầu, tháp chuông cổ cùng với các sala nhỏ.

Nét văn hóa đồng bào người Khmer

Vào những dịp lễ hội lớn như Ok Om Bok, Chol Chnam, Thmay, Đôn Ta… bạn sẽ cảm nhận được không khí ngày hội vui tươi, rộn ràng của văn hóa Khmer đậm sắc màu đa dạng và cũng hiểu thêm nhiều về nền văn hóa Việt Nam phong phú – đa dạng.

Chùa Xiêm Cán Bạc Liêu là nơi chứa đựng những văn hóa truyền thống lẫn phong cách nghệ thuật, kiến trúc độc đáo. Chẳng phải vô lý mà nhiều người sẳn sàng đem tiền bạc, công sức và của cải ra xây dựng chùa. Đối với người dân Khmer tín ngưỡng là điều họ tuyệt đối tin vào, là tập tục tinh thần không thể thiếu.

Để hướng tới cái chân, thiện, mỹ mà người đạo Phật hướng tới, người Khmer có khá nhiều tập tục. Ví dụ như tập tục người con trai lớn lên phải biết theo đạo, vào chùa tu đấy mới là người con hiếu thảo, tu hành nhằm đáp lại công ơn dưỡng dục của cha mẹ.

Khi ở chùa những kinh kệ, điều hay lẽ phải sẽ được các sư thầy giảng dạy. Sau thời gian này, người con trai được hoàn tục trở về và đem những điều bổ ích học được phục vụ cho gia đình và xã hội.

Bên cạnh đó người Khmer còn nhiều tập tục khác như “Sống vào chùa gửi thân, chết vào chùa gửi cốt”. Họ quan niệm rằng nếu linh hồn đã rời xác mà thành tâm, sống thiện lành, lại được nghe niệm kinh Phật mỗi ngày thì sẽ sớm được về miền an vui, tới được cõi niết bàn.

Lời kết

Chùa Xiêm Cán không chỉ là điểm đến du lịch Bạc Liêu nổi tiếng bởi kiến trúc đẹp, độc đáo đơn thuần, mà đây còn là nơi thể hiện rất rõ văn hóa của người Khmer, nơi họ gửi gắm những ước vọng, niềm hy vọng về một cuộc sống bình an, ấm no, đủ đầy. Họ coi nơi đây là nhà, là chỗ dựa tinh thần trong cuộc sống.

Cre ảnh Sưu Tầm

CÓ THỂ BẠN QUAN TÂM

» Lạc Lối Trong Mùa Hoa Đỗ Mai Vũng Tàu

» Nhà Cổ Bình Thủy Cần Thơ – Lối Kiến Trúc Cổ Kính Của Người Xưa Để Lại